Centrum Badań i Edukacji im. Ryszarda Kapuścińskiego jest pomyślane jako interdyscyplinarny ośrodek badawczy i edukacyjny powołany w formie fundacji.
Ryszard Kapuściński w Ameryce Południowej
Koncepcja utworzenia Centrum Badań i Edukacji im. Ryszarda Kapuścińskiego narodziła się na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych w Uniwersytecie Warszawskim zaraz po śmierci pisarza. 12 stycznia 2007 r. na XIII Konferencji Naukowej WDiNP UW.
Ryszard Kapuściński miał być gościem specjalnym, nie tylko odbierającym nagrodę naukową Wydziału im. Prof. Franciszka Ryszki ale także otwierającym merytoryczną część konferencji esejem poświęconym etyce wielokulturowości. Niestety choroba i pobyt w szpitalu Ryszarda Kapuścińskiego przekreśliły wcześniejsze ustalenia. Pisarza reprezentowała na konferencji jego żona Alicja Kapuścińska. W niecałe dwa tygodnie później Ryszard Kapuściński zmarł…
Zamysł utworzenia Fundacji jest odpowiedzią na potrzebę włączenia do refleksji naukowej i kształcenia akademickiego wypracowanej przez Ryszarda Kapuścińskiego filozofii i etyki postrzegania problemów społecznych i politycznych współczesnego świata oraz kontynuowania jego „szkoły reportażu” w kształceniu dziennikarzy. Ryszard Kapuściński przez wiele lat był bowiem obecny w kreowaniu warsztatu dziennikarskiego studentów Instytutu Dziennikarstwa, dzieląc zawsze swój cenny czas podczas krótkich pobytów w kraju z młodzieżą szkolną i studencką.
Inicjatywa utworzenia Fundacji noszącej imię Ryszarda Kapuścińskiego spotkała się z przychylnym stanowiskiem Jej Magnificencji Uniwersytetu Warszawskiego prof. dr hab. Katarzyny Chałasińskiej – Macukow. Jak każda Alma Mater, Uniwersytet Warszawski jest dumny ze swoich sławnych absolwentów, a trzeba przypomnieć, że Ryszard Kapuściński był absolwentem Wydziału Historii Uniwersytetu Warszawskiego, na którym studiował w latach 1951–1955.
Tak samo przychylna tej idei była żona zmarłego pisarza Alicja Kapuścińska oraz jego –zamieszkała w Kanadzie – córka Rene Meisner. Chciałabym podkreślić, że koncepcja Fundacji jest rezultatem wielokrotnych spotkań i rozmów prowadzonych przez inicjatorów Fundacji – prof. dr hab. Janusza Adamowskiego (dziekana WD i NP) oraz dr hab. prof. UW Grażynę Firlit-Fesnak (Kierownik Zakładu Migracji i Stosunków Etnicznych IPS) z żoną, córką i gronem przyjaciół pisarza na temat przejęcia przez WD i NP patronatu nad spuścizną Ryszarda Kapuścińskiego.
Ryszard Kapuściński w Kamerunie
Centrum ma być miejscem inicjowania interdyscyplinarnych, ponadregionalnych i międzynarodowych prac badawczych i rozwojowych, inicjowania programów edukacyjnych umożliwiających kształcenie pozaszkolne młodzieży szkół średnich z różnych regionów Polski, w tym m.in. przez organizowanie warsztatów dziennikarskich odwołujących się do wizji reportażu Ryszarda Kapuścińskiego i seminariów tematycznych poświęconych wielokulturowości, integracji społecznej, wydawanie czasopisma adresowanego do adeptów sztuki reportażu, organizowanie konkursów związanych z literaturą faktu.
Centrum Badań i Edukacji im. Ryszarda Kapuścińskiego podejmuje działania zorientowane na realizację następujących celów:
- Propagowanie zasad i etyki zrównoważonego rozwoju społecznego we współczesnym świecie,
- Wspieranie dialogu międzykulturowego,
- Badanie i popularyzowanie twórczości Ryszarda Kapuścińskiego,
- Propagowanie metod i standardów warsztatu dziennikarskiego Ryszarda Kapuścińskiego,
- Wspieranie antropologicznego modelu komunikacji społecznej.
Wymienione cele będą realizowane za pomocą różnych form działania, m. innymi takich jak: organizacja i prowadzenie warsztatów dziennikarskich propagujących „sztukę reportażu” Ryszarda Kapuścińskiego, prowadzenie badań i seminariów w ramach akademii międzykulturowej oraz forum zrównoważonego rozwoju, inicjowanie programów edukacyjnych, serii wydawniczych umożliwiających uzupełnienie edukacji szkolnej młodzieży m. in. w dziedzinie sztuki reportażu, fotografii, teatru faktu, inicjowanie debat publicznych i organizowanie konferencji, współpraca z krajowymi i zagranicznymi uczelniami (instytucjami), w których pracował, bądź został uhonorowany doktoratem Honoris Causa Ryszard Kapuściński.
Fundacja Centrum Badań i Edukacji im. Ryszarda Kapuścińskiego jest niezależną, niedochodową organizacja pozarządową, zarejestrowaną w Krajowym Rejestrze Sądowym pod numerem 0000347519.
