Swietłana Aleksijewicz, Iza Michalewicz, Michał Olszewski, Göran Rosenberg czy Drauzio Varella? Jerzy Czech, Mariusz Kalinowski czy Michał Lipczyc? 14 maja 2015 roku w Teatrze Dramatycznym w Warszawie przekonamy się, kto otrzyma Nagrodę im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki za rok 2014.
W tym roku do konkursu zgłoszono 84 książki (55 polskich i 29 przekładów). Jury w składzie: Maciej Zaremba Bielawski (przewodniczący), Piotr Mitzner, Elżbieta Sawicka, Iwona Smolka i Olga Stanisławska (sekretarzem jury jest Bożena Dudko) najpierw ogłosiło dziesięć nominowanych pozycji, a potem wybrało finałową piątkę. To z niej wyłoni zarówno autora najlepszej książki (który otrzyma 50 tys. złotych), jak i autora najlepszego przekładu (nagroda to 15 tysięcy złotych). Od ubiegłorocznej edycji uhonorowanie autora książki nie oznacza automatycznego wyróżnienia także dla jej tłumacza. Wszystkim finalistom wręczane są dyplomy i fotografia autorstwa Ryszarda Kapuścińskiego.
Tegoroczni finaliści:
– Swietłana Aleksijewicz („Czasy secondhand. Koniec czerwonego człowieka”) i tłumacz Jerzy Czech,
– Iza Michalewicz („Życie to za mało. Notatki o stracie i poszukiwania nadziei”),
– Michał Olszewski („Najlepsze buty na świecie”),
– Göran Rosenberg („Krótki przystanek w drodze z Auschwitz”) i tłumacz Mariusz Kalinowski,
– Drauzio Varella („Ostatni krąg. Najniebezpieczniejsze więzienie w Brazylii”) i tłumacz Michał Lipszyc.
Nagrodę 14 stycznia 2010 roku ustanowiła Rada Miasta Stołecznego Warszawy. Przyznaje się ją najwartościowszej książce reporterskiej, której w danym roku miała swoją premierę w Polsce. Chodzi o nagrodzenie pozycji, która podejmuje ważne problemy współczesnego świata, zmusza do refleksji i jest przykładem najwyższego warsztatowego kunsztu – czyli skupia się na tym, co charakterystyczne dla twórczości Ryszarda Kapuścińskiego. Wyróżnienie to okazja do podtrzymania pamięci o jego dziełach oraz promocji wartościowych reportaży i Warszawy. Patronem honorowym Nagrody jest Alicja Kapuścińska, żona reportera.
Dotychczasowi laureaci:
– za rok 2009: Jean Hatzfeld („Strategia antylop”) i tłumacz Jacek Giszczak,
– za rok 2010: Swietłana Aleksijewicz („Wojna nie ma w sobie nic z kobiety”) i tłumacz Jerzy Czech,
– za rok 2011: Liao Yiwu („Prowadzący umarłych. Opowieści prawdziwe. Chiny z perspektywy nizin społecznych”) oraz autorzy przekładów: Wen Huang (z chińskiego na angielski) i Agnieszka Pokojska (z angielskiego tłumaczenia Wen Huanga na polski),
– za rok 2012: Ed Vulliamy („Ameksyka. Wojna wzdłuż granicy”) i tłumacz Janusz Ochab
– za rok 2013: oraz Elisabeth Åsbrink („W Lesie Wiedeńskim wciąż szumią drzewa”) i tłumaczka zwycięskiej książki – Irena Kowadło-Przedmojska.
Oto program wydarzeń związanych z Nagrodą im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki za rok 2014 :
Środa, 13 maja 2015 roku
godz. 18.00–20.00
Dom Spotkań z Historią, ul. Karowa 20
„Czasy secondhand”. Spotkanie ze Swietłaną Aleksijewicz wokół jej najnowszej książki „Koniec czerwonego człowieka” (wyd. Czarne), z udziałem tłumacza Jerzego Czecha, prowadzi Martin Pollack.
Współorganizator spotkania: Dom Spotkań z Historią
Partner spotkania: Austriackie Forum Kultury
godz. 19.30–21.00
Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, ul. Anielewicza 6
„Krótki przystanek w drodze z Auschwitz”. Spotkanie z Göranem Rosenbergiem, autorem książki (wyd. Czarne), i Mariuszem Kalinowskim, jej tłumaczem, prowadzi Maciej Zaremba Bielawski („Dagens Nyheter”).
Współorganizatorzy spotkania: Ambasada Szwecji, Muzeum Historii Żydów Polskich Polin
Czwartek, 14 maja
godz. 14.00–16.00
Centrum Konferencyjne PAP, ul. Bracka 6/8
Dyskusja panelowa „Potrzeba nieustannego dziwienia się” (Kapuściński) i granice reportażu.
W dyskusji udział wezmą autorzy książek-finalistek: Swietłana Aleksijewicz („Czasy secondhand”), Iza Michalewicz („Życie to za mało”), Michał Olszewski („Najlepsze buty na świecie”), Göran Rosenberg („Krótki przystanek w drodze z Auschwitz”) i Drauzio Varella („Ostatni krąg”). Prowadzi – Konstanty Gebert („Gazeta Wyborcza”).
W trakcie spotkania studenci dziennikarstwa Uniwersytetu Wrocławskiego wręczą Nagrodę Czytelników laureatowi, wybranemu przez studenckie jury.
Współorganizator spotkania: Polska Agencja Prasowa
godz. 20.00
Teatr Dramatyczny, PKiN, plac Defilad 1
Uroczystość wręczenia Nagrody za Reportaż Literacki 2014.
(wstęp za zaproszeniami)
Sobota, 16 maja
Dzień Reportażu na VI Warszawskich Targach Książki na Stadionie Narodowym.
– w sali Londyn A będą sprzedawane po promocyjnych cenach książki finalistów i gościa specjalnego 6. edycji Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki.
– w godz. 10.00–18.00 cykl spotkań autorskich z tegorocznymi finalistami i gościem specjalnym oraz dyskusja panelowa z nominowanymi tłumaczami:
Współorganizator spotkania: SCEK
11.00–12.00
„Reportaże z Polski”. Spotkanie z Izą Michalewicz, autorką książki „Życie to za mało” (wyd. Zwierciadło), i Michałem Olszewskim, autorem „Najlepszych butów na świecie” (wyd. Czarne), prowadzi Katarzyna Nowak (PR2).
Partner spotkania: Wydawnictwo Zwierciadło
12.30–13.30
„O poszukiwaniu utraconego czasu, pamięci i grzechach Europy”. Spotkanie z Martinem Pollackiem, uhonorowanym Piórem Wolności z okazji 35-lecia Polskiego Sierpnia, prowadzi Bartosz T. Wieliński („Gazeta Wyborcza”).
14.00–16.00
„Wyzwania artystyczne i pozaartystyczne w tłumaczeniu literatury”. Z nominowanymi tłumaczami: Jerzym Czechem („Czasy secondhand”), Mariuszem Kalinowskim („Krótki przystanek w drodze z Auschwitz”) i Michałem Lipszycem („Ostatni krąg”), rozmawia Bogusława Sochańska.
Gośćmi specjalnymi spotkania będą: Lidia Tanuszewska, laureatka Nagrody Translatorskiej dla Tłumaczy Ryszarda Kapuścińskiego (za nowy język) i przewodniczący jury Maciej Zaremba Bielawski.
Partner spotkania: Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury
16.30–17.30
„Przystanek Carandiru”. Spotkanie z Drauzio Varellą, autorem książki o „najniebezpieczniejszym więzieniu Brazylii”, z udziałem Michała Lipszyca, tłumacza „Ostatniego kręgu” (wyd. Czarne), prowadzi Aleksandra Szyłło („Gazeta Wyborcza”).
Gościem specjalnym spotkania będzie dr Paweł Moczydłowski
Partner spotkania: Ambasada Brazylii
Niedziela, 17 maja
godz. 11.00–12.00
Stadion Narodowy, Sala dla dzieci, poziom -1.
„Podróż do wnętrza ziemi”. Warsztaty plastyczne z Danielem Mizielińskim inspirowane książką „Pod ziemią, pod wodą”.
Organizator warsztatów: Wydawnictwo Dwie Siostry